Οι Αμερικανοί άποικοι εκμεταλλεύτηκαν τις τεράστιες δασικές εκτάσεις της Αμερικής για την εγκατάσταση σανίδων οροφής στα περισσότερα σπίτια. Αυτά τα ξύλινα δάπεδα εγκαταστάθηκαν περισσότερο για την άνεση και την πρακτικότητα, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη το στυλ. Κατασκευάζονταν συνήθως από σανίδες κομμένες σε τυχαίο πλάτος, έμεναν ημιτελείς και με την πάροδο του χρόνου λειαίνονταν από τη χρήση.
Τα ευρωπαϊκά παρκέ άρχισαν να εμφανίζονται στα πλουσιότερα Αμερικανικά σπίτια αργά στη Βικτοριανή εποχή (1840-1910), όταν τα εργοστάσια άρχισαν τη μαζική παραγωγή ξύλινων δαπέδων. Τότε μάλιστα διαφημίστηκε ένα «ξύλινο χαλί» από βαρύ καμβά με λεπτές λωρίδες ξύλου κολλημένες επάνω του. Οι διαφημίσεις ισχυρίστηκαν ότι η εγκατάσταση πραγματοποιήθηκε εύκολα και θα μπορούσε να γίνει από οποιονδήποτε με βασικές δεξιότητες ξυλουργικής. Η μέθοδος εγκατάστασης ήταν να καρφώσουν κάθε σανίδα , χρησιμοποιώντας καρφιά. Στη συνέχεια, τα ξύλινα δάπεδα αποξαίνονταν και λειαίνονταν χρησιμοποιώντας μια βούρτσα από φυσικές τρίχες στο κάτω μέρος και μια σκούπα λαβή για την ώθηση . Μετά, συνέδεαν το γυαλόχαρτο και έσυραν το μπλοκ αργά πέρα από το πάτωμα μέχρι να γίνει ομοιόμορφο και λείο. Τέλος, εφάρμοζαν το βερνίκι, και τα δάπεδα ολοκληρώνονταν με ζεστό κερί . Αυτή η φθηνότερη λύση έκανε τα όμορφα δάπεδα πιο προσιτά, αλλά τα ξύλινα δάπεδα αποδείχθηκε ότι τρίζουν και ήταν γεμάτα διασπάσεις και ρωγμές, χωρίς την ανθεκτικότητα των πρωτότυπων χειροποίητων δαπέδων.
Η έλευση της γλώσσας και η κατασκευή του αυλακιού V (αρμού)την εποχή του Εδουάρδου (1901-1914) επέτρεψε στις σανίδες των ξύλινων δαπέδων να εξομαλυνθούν πριν από την εγκατάσταση για μια πιο κομψή, ενιαία εμφάνιση, η οποία άρχισε να παίρνει μορφή και είναι ακόμη και στις μέρες μας οικία. Τα ξύλινα δάπεδα εγκαταστάθηκαν σε πλάκες από σκυρόδεμα με ζεστή πίσσα που χρησιμοποιούνταν σαν κόλλα.
Αποτελούνται από μια πρώτη στρώση ξύλου ανωτέρας ποιότητας, η οποία είναι κολλημένη σε ένα υπόβαθρο από τρεις τουλάχιστον επάλληλες στρώσεις ενός πιο κοινού ξύλου (λευκή ξυλεία). Οι στρώσεις είναι κολλημένες μεταξύ τους με διασταυρωμένες τις ίνες τους ώστε να εξασφαλίζεται η ανθεκτικότητα του προϊόντος και να περιορίζονται οι τάσεις παραμόρφωσης. Οι συμπληρωματικές στρώσεις προσδίδουν αντοχή και μεγάλη σταθερότητα στις κλιματικές αλλαγές που μπορεί να είναι έως 70% καλύτερη από ένα συμπαγές ξύλο.
Τα ξύλινα πατώματα δεν μπορούν να τοποθετηθούν από τον ίδιο τον χρήστη καθώς χρειάζονται τεχνικές γνώσεις για συμβεί αυτό οπότε χρειάζεται η εργασία ενός συνεργείου για να γίνει η τοποθέτηση γιατί χρειάζεται πρώτα να τοποθετηθεί ο σκελετός και ύστερα τα κομμάτια του δαπέδου τα οποία θα τοποθετηθούν με κόλλα και θα συνδυαστούν με την εφαρμογή μονωτικού υλικού. Τα laminate είναι πιο εύκολα στην τοποθέτηση γιατί πωλούνται σε κομμάτια που μοιάζουν με παζλ οπότε ο ίδιος ο ιδιοκτήτης είναι σε θέση να κάνει την τοποθέτηση αλλά υστερούν σε ένα πρακτικό κομμάτι που με αποτελεσματικότητα καλύπτει το ξύλο και αυτό είναι η μείωση της απώλειας θερμότητας και κατ’ επέκτασιν της μείωσης της χρήσης θερμαντικών σωμάτων.
Το ξύλινο πάτωμα έχει δύο εχθρούς, την υγρασία και το μάστορα. Η υγρασία προκαλεί τις γνωστές αλλοιώσεις ενώ μια κακοτεχνία του μάστορα μπορεί να προκαλέσει επιφανειακές ή βαθύτερες αλλοιώσεις. Τα σπίτια που δεν αποτελούν βασική κατοικία και παραμένουν κλειστά πρέπει να αερίζονται ή να θερμαίνονται ώστε να αποφευχθεί η συστολή των ξύλων. Σημαντικό ρόλο παίζει και το μέγεθος των παραθύρων όσον αφορά την ποσότητα ηλιακής ακτινοβολίας που επιτρέπουν να εισχωρεί στο χώρο. Τακούνια, γρατσουνιές, βαριά έπιπλα, παιχνίδια πάνω στο ξύλινο πάτωμα δεν βλάπτουν ουσιαστικά κατά τη συνήθη χρήση τους.
Strip δάπεδα: τρισάνιδο και δημιουργεί μια γραμμική επίδραση σε ένα δωμάτιο, συχνά κάνοντας το χώρο να φαίνεται μεγαλύτερος. Τα Strip δάπεδα γενικά θεωρούνται «παραδοσιακά» ξύλινα δάπεδα. Μονοσάνιδα Δάπεδα σανίδων: δάπεδο (σανίδας) είναι γραμμικό, όπως το δάπεδο της Γάζας, ευρύτερα πλάτη του, δημιουργούν συχνά μια πιο casual εμφάνιση. Παρκέ ξύλινα δάπεδα: μπορεί να ποικίλει σε μέγεθος και συνήθως δημιουργεί γεωμετρική, μη γραμμική εμφάνιση. Το παρκέ δάπεδο μπορεί να είναι πολύ απλό στο σχεδιασμό, ή κάπως περίπλοκο.
Οι εργασίες για την τοποθέτηση ξύλινου δαπέδου σε ένα δωμάτιο (π.χ. υπνοδωμάτιο) διαρκούν 1-2 ημέρες ενώ για ένα σπίτι 100 τ.μ. χρειάζονται γύρω στις 20 ημέρες, διάρκεια που αυξομειώνεται ανάλογα με το εάν υπάρχουν πολλές γωνίες, εάν πρόκειται να μπει ψευδοπάτωμα-τάβλα κ.λπ. Φυσικά πρέπει να έχει προηγηθεί και το μέτρημα που γίνεται από το τεχνικό προσωπικό. Για τα ίδια τετραγωνικά η τοποθέτηση laminate δαπέδων μπορεί να γίνει στο 1/3 του χρόνου, καθώς πρόκειται για πολύ πιο απλή διαδικασία. Και στις δύο περιπτώσεις εάν το υλικό δεν είναι ετοιμοπαράδοτο, η παραγγελία πρέπει να δοθεί 3-5 μήνες πριν από την τοποθέτηση.
Η τιμή ανά τετραγωνικό για το υλικό και την τοποθέτηση κυμαίνεται γύρω στα 75-80 ευρώ για ξύλο δρυός μέσης κατάστασης, ενώ εάν επιλέξουμε φαρδιά δρύινα κομμάτια η τιμή αυξάνεται έως και 100%. Ακριβότερο και σκληρότερο είδος είναι το ντουσσιέ ενώ οι τιμές αλλάζουν ανάλογα με το εάν το ξύλο έχει νερά ή όχι (όταν υπάρχουν πιο φαρδιά νερά, η τιμή κατεβαίνει). Ο καταναλωτής πρέπει να λάβει υπόψη του ότι στην αρχική τιμή που θα ακούσει για ένα παρκέτο, πρέπει να συνυπολογίσει το σοβατεπί που θα τοποθετηθεί περιμετρικά των τοίχων που κοστίζει γύρω στα 3,80 ευρώ το μέτρο, την εργασία του μάστορα, την τάβλα που κοστίζει γύρω στα 3 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο και τα καδρόνια-η απαραίτητη ποσότητα για ένα τετραγωνικό μέτρο κοστίζει γύρω στα 3,20 ευρώ. Πολύ πιο οικονομικά είναι τα παρκέτα laminate (σε σχέδια οξυά, δρυς, κερασιά, σφένδαμο) η τιμή των οποίων κυμαίνεται γύρω στα 15 ευρώ το τ.μ.
Ο καθαρισμός περιορίζεται σε ένα απλό ξεσκόνισμα ή σφουγγάρισμα. Το σκούπισμα συστήνεται να γίνεται με τη χρήση μαλακής σκούπας ή με ειδικά πανιά ώστε να αποφευχθούν τυχόν γρατσουνιές από αιχμηρά μικρο-υπολείμματα σκόνης και χώματος. Επέμβετε όσο πιο γρήγορα γίνεται στον τοπικό καθαρισμό των λεκέδων ώστε να μην ποτίσουν στο ξύλο με την πάροδο του χρόνου. Αποφύγετε τα καθαριστικά που περιέχουν αμμωνία, εμπιστευόμενοι μόνο προϊόντα ειδικά για ξύλινα πατώματα τα οποία θα χρησιμοποιείται πάντα σε τακτά χρονικά διαστήματα. Η εφαρμογή λινελαίου συστήνεται αρχικά για έξι μήνες ενώ στη συνέχεια κάθε ένα χρόνο.
Το στρώμα της βάσης του laminate είναι ένα αδιαπέραστο στρώμα που βελτιώνει τη δομική σταθερότητα και χρησιμεύει ως φράγμα υγρασίας. Το παχύ , μεσαίο στρώμα είναι μια ξύλινη βάση από σύνθετη ρητίνη . Το ανώτερο στρώμα αποτελείται από την επιφάνεια που φθείρεται και το διακοσμητικό στρώμα, το οποίο ανάλογα με τη διαδικασία παραγωγής , μπορεί να αποτελείται από πολλά στρώματα . Αποτελείται από μια ειδική κατεργασμένη ρητίνη , η οποία προσδίδει στο δάπεδο μια σκληρή , ανθεκτική επιφάνεια και το καθιστά ελκυστικό οπτικά.
Πως αποφεύγουμε τα τριξίματα: Τα τριξίματα οφείλονται σε κακό καδρονάρισμα του μάστορα και είναι πιο συχνά όταν τοποθετούνται μεγάλες λωρίδες ξύλου. Πολλοί τεχνίτες υποστηρίζουν ότι όταν η λωρίδα έχει μέχρι 9,5 εκ. φάρδος δεν είναι απαραίτητο να βάλουμε ψευδοπάτωμα-τάβλα, κατασκευή που απορροφά τα τριξίματα. Καλό είναι ο καταναλωτής να επιβαρύνεται με το επιπλέον αυτό έξοδο (περίπου 9 ευρώ το τ.μ.) ανεξάρτητα από το μέγεθος της σανίδας.
Οι τεχνίτες που τοποθετούν τα δάπεδα πραγματοποιούν και το ξήλωμα, το οποίο δεν έχει κόστος. Η τοποθέτηση νέου δαπέδου γίνεται κατά τον ίδιο τρόπο που θα γινόταν σε μία νέα οικοδομή εκτός εάν επιλεγεί η πλωτή τοποθέτηση. Σε αυτή την περίπτωση δεν αφαιρείται το υπάρχον δάπεδο (πλακάκια κ.λπ.) και η νέα κατασκευή τοποθετείται πάνω στην παλιά. Η πλωτή τοποθέτηση είναι η λιγότερο χρονοβόρα και πιο οικονομική και προτιμάται σε παλαιές οικοδομές και ανακαινίσεις.
Κάθε μέρος της διαδικασίας της τοποθέτησης στα ξύλινα πατώματα γινόταν με το χέρι, χρησιμοποιώντας κυρίως φθηνούς εργάτες για να ξύσουν και να γυαλίσουν το πάτωμα με ένα κατάλληλα εντυπωσιακό φινίρισμα. Το ξύλινο δάπεδο με εμφάνιση ψαροκόκαλου έγινε δημοφιλές εκείνη την εποχή και πολλοί από αυτούς τους ορόφους χρησιμοποιούνται ακόμη ή έχουν διασωθεί και βαφτεί για νέα χρήση Ψαροκόκαλο παρκέ ξύλινο δάπεδο
Η σκληρή ξυλεία παρέμεινε το δάπεδο επιλογής μέχρι που εμφανίστηκαν οι λινοτάπητες και οι φελλοί στην αγορά το 1920. Το μοντέρνα καινούρια υλικά προσέφεραν ευκολότερη εγκατάσταση και συντήρηση, αλλά τα ξύλινα δάπεδα συνέχισαν να διατηρούν ένα μικρό μερίδιο αγοράς.
Τη δεκαετία του 1930, βελτιωμένο φινίρισμα με τη μορφή πολυουρεθάνης παρέχει ένα φινίρισμα χωρίς κερί που κράτησε την σκληρή ξυλεία ελκυστική και δημοφιλή μέχρι που τα φθηνά χαλιά χτύπησαν την αγορά μετά το 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο. Η δημοτικότητα του χαλιού βοηθήθηκε από την ένταξη στα στεγαστικά δάνεια, καθιστώντας τα χαλιά την πιο δημοφιλή επιλογή στην αγορά, λόγω της οικονομικής προσιτότητας μέχρι το 1980, όπου οι καταναλωτές αναζητούν εναλλακτικές επιλογές δαπέδων και έτσι έχουμε πάλι στροφή στην σκληρή ξυλεία. Προκειμένου να ανταγωνιστούν όμως τις φθηνότερες επιλογές, η βιομηχανία σκληρού ξύλου προσπάθησε να μειώσει το κόστος εργασίας.
Οι τεχνίτες-τοποθετητές, οι οποίοι αντιμετώπισαν δραστικές περικοπές αμοιβών, αναγκάστηκαν να εργαστούν σε ένα φρενήρη ερυθμό προκειμένουν να εξασφαλίσουν τα προς το ζην, με αποτέλεσμα την κακή ποιότητα στα παρκέτα . Η προχειρότητα στην τοποθέτηση οδήγησε στην αντίληψη ότι τα ξύλινα δάπεδα είναι μια φθηνη κοινή επιλογή. Έτσι, η φήμη των ξύλινων δαπέδων σαν πολυτέλεια είχε χαθεί προσωρινά.
Όλο και πιο σπάνια πλέον χρησιμοποιείται στα διαμερίσματα το ξύλινο δάπεδο, είτε γιατί βγήκαν καινούργια υλικά στην αγορά με απομιμήσεις του ξύλου τόσο όμορφες, είτε για το δύσκολο της συντήρησής του αλλά και για το κόστος του. Ωστόσο τα πλεονεκτήματα του ξύλου δεν τα έχουν τα νέα υλικά και ας πρόκειται για θαυμάσιες απομιμήσεις.
Το ξύλο είναι ζωντανό υλικό – όταν το ακουμπάς δεν είναι κρύο σαν τις κεραμικές απομιμήσεις. Είναι καλός αγωγός της θερμότητας άρα κρατάει την ζέστη του περιβάλλοντος για ώρες μετά την παύση των θερμαντικών σωμάτων, είναι κακός αγωγός του ηλεκτρισμού άρα σας προφυλάσσει από τυχόν ηλεκτροπληξίες και μην ξεχνάτε ότι παρά τα βερνίκια μοσχοβολάει φύση για μεγάλο χρονικό διάστημα. Το δύσκολο λένε πολλοί είναι η συντήρησή του, όμως αν του φερθείτε σωστά μπορεί να βρίσκεται σε πολύ καλή κατάσταση ακόμη και μετά από 50 χρόνια.
Ας δούμε με ποιους τρόπους μπορεί να συντηρηθεί καλύτερα το laminate δάπεδο. Πρώτα κάντε ένα μικρό τεστ να διαπιστώσετε αν το δάπεδο σας έχει επίστρωση με κερί ή όχι Ρίξτε λίγο νερό σε ένα όχι τόσο εμφανές σημείο του δαπέδου. Μετά από ένα δεκάλεπτο αν εμφανιστεί στο σημείο αυτό λευκή κηλίδα σημαίνει ότι το δάπεδο έχει επίστρωση με κερί. Η κηλίδα αφαιρείται με σφουγγαράκι κουζίνας από την άγρια πλευρά. Στη συνέχεια επαλείψτε ελαφρά με κερί για να επανορθώσετε την πληγή. Μπορείτε όμως να το διαπιστώσετε αυτό και αλλιώς, επειδή συνήθως τα δάπεδα που έχουν επίστρωση είναι γυαλιστερά και γλιστρούν.
Διαβάστε λοιπόν τι μπορείτε να κάνετε για να διατηρήσετε το δάπεδο σας σε άριστη κατάσταση:
- Τακτικό σκούπισμα με ηλεκτρική σκούπα και ξεσκόνισμα με μάπα.
- Για πλύσιμο μόνο προϊόντα που προτείνει ο κατασκευαστής αλλιώς μόνο νερό. (προσοχή: όταν σφουγγαρίζετε να έχετε επαρκή αερισμό του χώρου. Η υγρασία μπορεί με τα χρόνια να καταστρέψει το δάπεδο σας.)
- Σε περίπτωση ατυχήματος άμεσος καθαρισμός.
- Στα πόδια ή το κάτω μέρος των επίπλων που εφάπτονται με το δάπεδο τοποθετήστε ειδικά επιστρώματα.
- Στην περίπτωση των λαμινειτ δαπέδων μια δυο φορές τον χρόνο επίστρωση με κερί.
Στις περιπτώσεις των ατυχημάτων κάποια από τα υλικά ενδέχεται να δημιουργήσουν διάφορους λεκέδες παρά την άμεση απομάκρυνση τους. Σε αυτές τις περιπτώσεις ακολουθείστε τις επόμενες οδηγίες:
- Αν το δάπεδο λερωθεί από μπογιά χρησιμοποιείστε διάλυμα χλωρίνης 1 μέρος χλωρίνη με 2 μέρη νερό.
- Η σκουριά φεύγει με ζεστό νερό και καθαριστικό υγρό.
- Το αίμα φεύγει αν σκουπίσετε καλά με υγρό σφουγγάρι και χρησιμοποιήσετε διάλυμα αμμωνίας.
- Οι λεκέδες από κατοικίδια ζώα καθαρίζουν με καθαριστικό ξύλινων επιφανειών και μετά πέρασμα με διάλυμα χλωρίνης και ξυδιού.
- Οι λεκέδες από σόλες παπουτσιών φεύγουν με καθαριστικό ξύλινων επιφανειών ή κερί.
Ωστόσο μπορεί να δημιουργηθούν και βλάβες όπως:
- Οι ρηγματώσεις: αυτές δημιουργούνται εξ αιτίας αυξημένης υγρασίας ειδικά την θερινή περίοδο, αντιμετωπίζονται δε με κλιματιστικά μηχανήματα.
- Βαθουλώματα: δημιουργούνται εξ αιτίας επίπλων ή παπουτσιών και επανέρχονται αν καλύψουμε τα σημεία με υγρό πανί και σιδερώσουμε τα σημεία με ζεστό ηλεκτρικό σίδερο.
- Οι διάφορες γρατζουνιές φεύγουν ή καλύπτονται με κερί ή με ειδικό σπρέι.
- Τα σημάδια από τσιγάρο τρίψτε τα με συρμάτινο σφουγγαράκι και γυαλόχαρτο. Επικαλύψτε με κερί για να αποκαταστήσετε την επίστρωση.
Με το πέρασμα του χρόνου οι φθορές που προκαλούνται θαμπώνουν το δάπεδο, έτσι επιβάλλεται η συντήρηση του με νέα επίστρωση για επαναφορά της πρώτης αισθητικής του. Και πάντα να ρίχνετε μια ματιά στις laminate τιμές.Είναι στο χέρι σας λοιπόν να διατηρήσετε για μεγάλο χρονικό διάστημα τα ξύλινα δάπεδα σας σε άριστη κατάσταση.
Όλο και περισσότερες νέες κατοικίες αρχίζουν να αξιοποιούν τα οφέλη που προσφέρουν τα δρύινα ξύλινα δάπεδα. Αυτά τα υψηλής ποιότητας δάπεδα εξυπηρετούν αποκλειστικά το σκοπό της ενίσχυσης της κομψότητας του σπιτιού σας, χαρίζοντας του εξεζητημένη εμφάνιση. Τα δρύινα ξύλινα πατώματα είναι μία εξαίρετη επιλογή για τους ιδιοκτήτες σπιτιών που κυνηγούν το μοντέρνο και στιβαρό. Μακροπρόθεσμα, θα εξοικονομήσετε αρκετά χρήματα και η διακόσμηση του σπιτιού σας θα καταστεί αρκετά πιο εύκολη. Μάλιστα, αν σκοπεύετε να προβαίνετε σε τακτικές διακοσμητικές πινελιές στο σπίτι σας, τότε τα δρύινα ξύλινα δάπεδα θα αποτελέσουν τον «καμβά» όπου θα μεγαλουργήσετε.